સૌરાષ્ટ્રનો સુપ્રસિદ્ધ ભાતીગળ તરણેતરનો મેળો

જો તમને લાગે કે તમે તમારા સાંસારિક અનુભવમાંથી બહાર નીકળવા અને રંગો, રોમાંસ અને સંગીતના વાવંટોળમાં મુક્ત થવા માટે તૈયાર છો, તો તરણેતરના મેળામાં જાવ.

દ્રૌપદીના સ્વયંવરની દંતકથા પર આધારિત , આ મેળો એ ગુજરાતના વંશીય લોક-નૃત્ય, સંગીત, વેશભૂષા અને કળાની ઉજવણી છે, જે લગ્ન જીવનસાથી મેળવવા માંગતા યુવા આદિવાસી પુરુષો અને સ્ત્રીઓની આસપાસ કેન્દ્રિત છે. પરંતુ જીવનસાથી શોધવામાં રસ ન ધરાવતા લોકો માટે પણ, હવામાંનો રોમાંસ અને ઉત્તેજના મનમોહક છે, અને દર વર્ષે મેળો માત્ર લોકપ્રિયતામાં જ વધતો જણાય છે, જે ગુજરાત, ભારતમાં અન્યત્ર અને વિદેશમાં પણ મુલાકાતીઓ અને પ્રવાસીઓને આકર્ષે છે.

અહીં અનેક રંગબેરંગી પોશાકો, ચમકદાર આભૂષણો અને લોકનૃત્યોની મુક્ત-સ્ફૂર્તિવાળી હિલચાલ, બધું એક યાદગાર દ્રશ્ય સર્જે છે. જેમ જેમ નર્તકો ગોળાકાર ચળવળના મોજામાં ઉછળતા હોય છે, તેમ તેમ ડ્રમના સતત ધબકારા તેમને એકસાથે આગળ વધતા રાખે છે, અને નર્તકો એક જૂથમાંથી બીજા જૂથમાં બદલાતા હોવા છતાં પણ ડ્રમના ધબકારા દિવસભર ચાલુ રહે છે. ઘણા પ્રકારના લોક નૃત્યો કરવામાં આવે છે; અત્યાર સુધીમાં સૌથી વધુ લોકપ્રિય રાસ છે, જેમાં નર્તકો અન્ય નર્તકોની સામે તાણવા માટે લાકડીઓ પકડે છે. એકથી બેસો જેટલી સ્ત્રીઓ એક વર્તુળમાં, એક સમયે ચાર ડ્રમના ધબકારા અને જોડિયા પાવ (ડબલ વાંસળી) ની ધૂન પર રાસડા કરે છે . તમે લોકોને સ્વયંભૂ હુડોમાં ફાટી નીકળતા પણ જોઈ શકો છો .

નજીકના ઝાલાવાડની રબારી મહિલાઓ રાહડો નામનું પ્રખ્યાત ગોળાકાર લોકનૃત્ય કરે છે . તેમની વૈવાહિક સ્થિતિ તેમના કોસ્ચ્યુમ દ્વારા સ્પષ્ટપણે સૂચવવામાં આવે છે; કાળી ઝીમી (સ્કર્ટ) એટલે કે તેણી પરિણીત છે. પરંતુ જો કોઈ સ્ત્રી લાલ ઝીમી પહેરે છે , તો તેનો અર્થ એ છે કે તેણીએ હજી સુધી ગાંઠ બાંધી નથી, કદાચ પતિની શોધમાં છે. નવવધૂની શોધ કરી રહેલા સંભવિત પતિઓ સુંદર રીતે રંગબેરંગી ધોતી , કલાત્મક રીતે ડિઝાઈન કરેલા કમરકોટ અને એક ખૂણામાં વળેલું માથું કપડા પહેરે છે, તરણેતરના મેળાના મેદાનમાં છત્રીઓ સાથે ફરતા હોય છે, બેચલરહુડની જાહેરાત કરતા હોય છે, તેઓ ત્યાગ કરવા આતુર હોય છે.

અસંખ્ય સાધુઓ અને ભજન મંડળીઓ (ધાર્મિક સંગીત સમૂહો) લોક વાદ્યો સાથે સતત ગાવામાં મગ્ન છે.

તરણેતરનો મેળો તરણેતર ગામના મોટા ભાગને આવરી લે છે જેમાં વંશીય ઝવેરાત, દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ અને કપડાંમાં એમ્બ્રોઇડરી કરેલા નાના અરીસાઓ સાથે પરંપરાગત પોશાક સહિત સુંદર સ્થાનિક હસ્તકલા, અન્યત્ર ઉપલબ્ધ ન હોય તેવા સ્ટોલની વિશાળ સંખ્યા છે. અહીં મેરી-ગો-રાઉન્ડ રાઇડ્સ, ફોટોગ્રાફર્સ સ્ટોલ, મેજિક શો અને ટેટૂ આર્ટિસ્ટ પણ છે જે મુલાકાતીઓને મોટી સંખ્યામાં આકર્ષિત કરે છે.

ગુજરાત પ્રવાસન કાર્યાલય દ્વારા આપવામાં આવતા વિશેષ પેકેજો અને ટેન્ટેડ રહેઠાણને ચૂકશો નહીં.

આ મેળો દર વર્ષે ભાદરવા સુદ - 4ઠ્ઠી, 5મી અને 6ઠ્ઠી (ગ્રેગોરીયન કેલેન્ડર મહિનાઓ દરમિયાન)ની હિન્દુ કેલેન્ડર તારીખો દરમિયાન ત્રણ દિવસ માટે યોજાય છે. આ વર્ષે તરણેતર મેળો 30મી ઓગસ્ટથી 1લી સપ્ટેમ્બર 2022 દરમિયાન યોજાશે.

તરણેતરનો મેળો સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાના થાનગઢ શહેરથી 8 કિમી દૂર યોજાય છે. અમદાવાદ-હાપા બ્રોડગેજ લાઇન પર આ સૌથી નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન છે. અન્ય સ્થળોએ માર્ગ પરિવહન સાથે સૌથી નજીકનું શહેર ચોટીલા છે, જે થાનગઢથી 25 કિમી દૂર છે, જે રાજકોટ (75 કિમી), જામનગર (162 કિમી), અમદાવાદ (196 કિમી) અથવા ભાવનગરથી પોરબંદર (252 કિમી)થી એસટી બસો દ્વારા જોડાયેલ છે. , ચોટીલા ક્યાં તો રાજકોટ થઈને પહોંચી શકાય છે, 264 કિમીની સફર, અથવા બોટાદ થઈને, 190 કિમીની ટૂંકી સફર. ચોટીલા, થાનગઢ અને તરણેતર એસટી બસો અને પરિવહનના અન્ય માધ્યમો દ્વારા સારી રીતે જોડાયેલા છે. સૌથી નજીકનું એરપોર્ટ રાજકોટ છે, જે 75 કિમી દૂર છે.

તરણેતરના મેળામાં સેવા આપતી ખાનગી બસ કંપનીઓ Tarnetar.com પર મળી શકે છે

સૌરાષ્ટ્રના કોળીઓએ છત્રીઓ પર ભરતકામ કરવાનો રિવાજ શરૂ કર્યો, જે શણગારની દ્રષ્ટિએ ઉત્કૃષ્ટ રીતે વિસ્તૃત છે. દરેકની ભરતકામ અનોખી છે અને ધારથી ટોચ સુધી બધી રીતે વધે છે, જેમાં ડિઝાઇનમાં મણકા અને પેચવર્ક પણ છે. વધુ ધ્યાન આકર્ષિત કરવા માટે નાના રંગબેરંગી રૂમાલ ધારની આસપાસ જોડાયેલા છે. આ પુરુષો તેમની છત્રીઓ પર ભરતકામ કરવામાં એક વર્ષથી વધુ સમય પસાર કરે છે. તેમનો ઈરાદો છોકરીઓને તેમની કળા, કપડાં અને હેડગિયરથી લલચાવવાનો અને પ્રભાવિત કરવાનો છે જેથી તેઓ તેમને લગ્ન માટે પ્રપોઝ કરી શકે. તે આશ્ચર્યજનક નથી કે, મેળો પૂરો થાય તે પહેલાં, તેઓ સામાન્ય રીતે તેમની પસંદગીની મહિલાને મળે છે.

ઇતિહાસ

દંતકથા કહે છે કે આ મેળો પ્રાચીનકાળથી અહીં ભરાય છે. તેનું મૂળ દ્રૌપદીના સ્વયંવરની વાર્તા સાથે જોડાયેલું છે , જ્યાં મહાન તીરંદાજ અર્જુને તીર વડે ફરતી માછલીની આંખને વીંધવાનું મુશ્કેલ કાર્ય માત્ર પાણીમાં તેના પ્રતિબિંબને જોઈને કર્યું હતું. આ પરાક્રમ દ્વારા તેણે પોતાની કન્યા દ્રૌપદીને જીતી લીધી.

ઐતિહાસિક રીતે જોઈએ તો, આ તહેવારની પરંપરા 200-250 વર્ષ પહેલા શરૂ થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ મેળો ત્રિનેત્રેશ્વર મહાદેવના મંદિરના મેદાનમાં યોજાય છે, જેનો અર્થ થાય છે "ત્રણ આંખોવાળા ભગવાન." તરણેતરમાં જે જૂનું મંદિર ઊભું હતું તે ખંડેર થઈ ગયું હતું, પરંતુ 19મી સદીમાં વડોદરાના ગાયકવાડ દ્વારા નવું મંદિર બનાવવામાં આવ્યું હતું અને હવે તે ઉત્સવનું કેન્દ્રબિંદુ છે. તે નદીના કિનારે ઉભું છે અને એક સુંદર કુંડમાં ખુલે છે. સ્થાનિક રીતે એવું માનવામાં આવે છે કે આ સ્થળ ઇતિહાસમાં કોઈ સમયે ગંગા નદીનો મૂળ માર્ગ હતો, તેથી મંદિરના કુંડમાં ડૂબકી મારવી એ પવિત્ર ગંગામાં તરવા જેટલું જ શુભ માનવામાં આવે છે.

તરણેતર સુરેન્દ્રનગર શહેરની નજીક, 59 કિમી દૂર છે. રાજકોટ 75 કિમી અને જામનગર લગભગ 162 કિમી દૂર છે. અહીંથી કચ્છના પ્રવાસનું આયોજન કરવું પણ મુશ્કેલ નથી.

વર્ષની તારીખ:   30-08-2022 થી 01-09-2022

ડિસક્લેમર: તમને વિનંતી કરવામાં આવે છે કે આ ફેસ્ટિવલ માટે તમારી ટ્રાવેલ પ્લાનને આખરી ઓપ આપતા પહેલા ગુજરાત ટુરિઝમ ઓફિસ સાથે ચોક્કસ તારીખો તપાસો.

સૌરાષ્ટ્રનો સૌથી મહત્વનો મેળો હોવાથી તરણેતરમાં 50,000 થી વધુ લોકો હાજરી આપે છે. જે મુખ્ય જાતિઓ ભાગ લઈ રહી છે તેમાં કોળી, રબારી, ભરવાડ, ખાંટ, કણબી, કાઠી, ચારણ, હરિજન અને દેશ-રબારી છે. તેની વધતી જતી પ્રતિષ્ઠા સાથે, બાકીના ભારત અને વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાંથી મુલાકાતીઓ પણ અહીં જોવા મળે છે.