BAPS શ્રી સ્વામિનારાયણ મંદિર રાજકોટ, સ્વામિનારાયણ મંદિર રાજકોટ, ઇતિહાસ, પ્રવાસ અને ઇતિહાસ

આ અભયારણ્ય વૈષ્ણવ રિવાજ સાથેનું સ્થાન ધરાવે છે અને તે પ્રાચીન વૈદિક શિલ્પ શાસ્ત્ર વ્યૂહરચના દ્વારા કામ કરવામાં આવ્યું છે. તે એક કેન્દ્રીય ભગવાન ધરાવે છે, જે ભગવાન સ્વામિનારાયણનું સફેદ પ્રતીક છે, જે સમૃદ્ધ રચનામાં આચ્છાદિત અભયારણ્યના મુખ્ય ભાગમાં બેસે છે. અભયારણ્યની ડિઝાઇન જાણીતી છે કારણ કે તે રંગબેરંગી છે અને દૂરથી અને સફેદ આયાત કરવામાં આવી છે. અભયારણ્ય એક સામાજિક-અન્ય વિશ્વનું સંગઠન છે અને તમામ માન્યતાઓ અને ધર્મોના લોકોને આમંત્રિત કરે છે. તે તેના મદદરૂપ વહીવટ માટે વિશ્વભરમાં પ્રતિષ્ઠિત છે અને એક લાભકારી ટ્રસ્ટ પણ ચલાવે છે.

સ્વામિનારાયણ મંદિરમાં ત્રણ વેદીઓ છે, જેમાંથી એક કેન્દ્ર ભગવાન સ્વામિનારાયણને સમર્પિત છે. એટલું જ નહીં, આ વેદીમાં મૂળ અક્ષર ગુણાતીતાનંદ સ્વામી અને ગોપાલાનંદ સ્વામીના ચિહ્નો પણ છે. મુખ્ય અભયારણ્ય હરિકૃષ્ણ મહારાજને સમર્પિત છે જે પંચધાતુ મૂર્તિ છે જે પાંચ ધાતુઓના મિશ્રણનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવી છે. 

તેમાં આરસમાંથી કાપેલા રાધા અને કૃષ્ણના ચિહ્નો પણ છે. છેલ્લે, છેલ્લું પવિત્ર સ્થાન ઘનશ્યામ મહારાજની આરસની મૂર્તિ દ્વારા સામેલ છે. ઉપરાંત, તમે અભયારણ્ય સંકુલમાં ભગતજી મહારાજ, શાસ્ત્રીજી મહારાજ, યોગીજી મહારાજ અને પ્રમુખ સ્વામી મહારાજના ચિહ્નો પણ શોધી શકો છો.

સ્વામિનારાયણ મંદિર તેના શાનદાર એન્જિનિયરિંગ અને તેની રંગબેરંગી યોજનાઓ માટે પણ જાણીતું છે. આ ડિઝાઈન અંબાજી માર્બલ, મકરાણા માર્બલ અને ઉદયપુર પિંક માર્બલની બનેલી છે જે તે સમયની આસપાસના સમકાલીનથી ઘણી દૂર હતી. ગાંધીનગરના અક્ષરધામ અભયારણ્ય જેવા દેખાવા માટે રાજસ્થાનના બંસીપહાડપુરથી ગુલાબી પથ્થરો લાવવામાં આવ્યા હતા.

સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાય દ્વારા 1998 માં કાર્યરત, અભયારણ્ય ભગવાન સ્વામિનારાયણને સમર્પિત છે. તે ભગવાન સ્વામિનારાયણ દ્વારા સ્થાપિત સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયને અનુસરે છે અને વૈષ્ણવ રિવાજ સાથે સ્થાન ધરાવે છે. અભયારણ્યમાં પ્રાચીન વૈદિક શિલ્પ શાસ્ત્ર વ્યૂહરચના દ્વારા કામ કરવામાં આવ્યું છે અને વિકાસમાં કોઈ સમકાલીન માળખાકીય સામગ્રીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી. 

અભયારણ્યને અંબાજી માર્બલ, મકરાણા માર્બલ અને ઉદયપુર પિંક માર્બલમાંથી તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. વિકાસ માટે ઉપયોગમાં લેવાતો ગુલાબી પથ્થર રાજસ્થાનના બંસીપહાડપુરથી લાવવામાં આવ્યો છે અને તે ગાંધીનગરના અક્ષરધામમાં ઉપયોગમાં લેવાતા પથ્થર જેવો છે.

મંદિરમાં ત્રણ અભયારણ્યનો સમાવેશ થાય છે. મુખ્ય પવિત્ર સ્થાનમાં હરિકૃષ્ણ મહારાજનું ચિહ્ન છે જે પંચધાતુ મૂર્તિ છે, જે પાંચ ધાતુઓમાંથી બનેલા સંયોજનનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, ભગવાન કૃષ્ણ અને રાધાના મૂર્તિઓ આરસથી બનેલા છે. 

અભયારણ્યમાં કેન્દ્રીય વેદીમાં ભગવાન સ્વામિનારાયણ, મૂળ અક્ષર ગુણાતીતાનંદ સ્વામી અને ગોપાલાનંદ સ્વામીના આરસના ચિહ્નો છે જ્યારે ત્રીજા ગર્ભગૃહમાં ઘનશ્યામ મહારાજનું આરસનું પ્રતીક છે. એવી જ રીતે ભગતજી મહારાજ, શાસ્ત્રીજી મહારાજ, યોગીજી મહારાજ અને પ્રમુખસ્વામી મહારાજના ચિહ્નો પણ અભયારણ્ય પરિસરમાં જોઈ શકાય છે.